Goed nieuws voor onze opdrachtgevers en zzp’ers. Gisteren bereikte ons het onderstaande bericht.

In een reactie op een motie van Pieter Grinwis (CU) heeft staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief verklaart dat het handhaven van de Wet DBA per 1 oktober 2021 niet doorgaat. Hiermee komt er hopelijk weer rust onder de opdrachtgevers die zich zorgen maakten over de eventuele handhaving van de Wet DBA per 1 oktober.

Onder andere de gemeente Amsterdam had ingehuurde zzp’ers te verstaan gegeven dat hun opdracht kritisch zou worden bekeken en wellicht om zou moeten worden gezet in een loondienstverband, als de Wet DBA gehandhaafd zou gaan worden.

Hierop riepen stichting ZZP Nederland en PZO staatssecretaris Vijlbrief op om zwart op wit toe te zeggen dat de Wet DBA ook na 1 oktober 2021 niet gehandhaafd zou worden. Dat wordt volgens beide ondernemersorganisaties de enige juiste actie, aangezien er geen geschikte opvolger is voor de Wet DBA en deze juist niet werd gehandhaafd omdat de wet niet werkte.

Tot die conclusie komt de Tweede Kamer ook, zij wil eerst een  ‘een redelijk en handhaafbaar alternatief voor de Wet DBA’.

Dat heeft hij donderdag laten weten in een brief aan de Tweede Kamer.

Door felle kritiek op de nieuwe zogenoemde Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) zag Wiebes zich genoodzaakt de handhaving tot zeker 1 januari 2018 op te schorten. Veel opdrachtgevers vonden de regels onduidelijk waardoor zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) opdrachten kwijtraakten.

Een ambtelijke werkgroep neemt momenteel de wet en de problemen die ermee gepaard gaan onder de loep. Wiebes verwacht dat zij hun bevindingen snel op papier zetten. Dat rapport stuurt de staatssecretaris vervolgens naar zowel de Tweede Kamer als naar informateur Edith Schippers.

Onderzoek opdrachtgevers

Verder blijkt uit de brief aan de Tweede Kamer dat de Belastingdienst onderzoek doet naar tien opdrachtgevers die mogelijk schijnconstructies zijn aangegaan met zzp'ers. Zij worden gezien als mogelijk "kwaadwillend".

Voor een aantal van de opdrachtgevers geldt dat zij in de periode voor 1 mei 2016, toen de VAR nog van toepassing was, hun werkzaamheden zo hadden ingericht dat er sprake was van een dienstbetrekking tussen hen en de opdrachtnemers.

De Belastingdienst voert een feitenonderzoek uit om vast te stellen of de opdrachtgevers hun werkwijze inmiddels hebben aangepast, en zodoende niet meer onder de definitie van kwaadwillend vallen.

Schijnzelfstandigheid

Vorig jaar is de Verklaring arbeidsrelatie (VAR) voor zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) afgeschaft en vervangen door de Wet DBA.

Modelcontracten moeten opdrachtgevers en opdrachtnemers vooraf duidelijkheid bieden over hun werkrelatie. Zo worden zelfstandigen en werkgevers niet verrast door naheffingen vanwege schijnzelfstandigheid.

Na kritiek op de wet is de handhaving ervan dus uitgesteld, maar voor kwaadwillenden en "echte valsspelers" maakt Wiebes een uitzondering.

Het systeem van de VAR stuitte op bezwaren, omdat het schijnzelfstandigheid mogelijk maakte.

De VAR was bedoeld om vast te stellen of bedrijven loonheffing moeten inhouden en betalen over de inkomsten van zzp'ers. Hierbij waren mensen die officieel als zzp'er werken, eigenlijk in dienst bij de werkgever. Voor de Belastingdienst was dit lastig te controleren.

Per mei regelt de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) de relatie tussen opdrachtgever en zzp'er.

De VAR is vervangen door modelovereenkomsten tussen zzp'ers en hun opdrachtgevers. 

Dit moet zowel bedrijven als zzp'ers meer duidelijkheid verschaffen. Met de invoering van de nieuwe wet wordt de verantwoordelijkheid voor de opdrachtgever groter, aangezien deze een grotere rol gaat spelen bij de invulling van de overeenkomst. Eerder lagen de verantwoordelijkheid en de financiële gevolgen nog vooral bij de zzp'er.

Als beide partijen volgens de goedgekeurde overeenkomst werken, lopen zij geen risico op naheffingsaanslagen of boetes.

Als de Belastingdienst toch een dienstverband vaststelt, zijn opdrachtgever en -nemer samen verantwoordelijk.

De Belastingdienst stelt in samenwerking met externe organisaties verschillende modelovereenkomsten op. Op basis daarvan hoeft een opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en te betalen. Zzp'ers en ondernemingen kunnen die overeenkomsten downloaden.

Belangenorganisaties, individuele opdrachtgevers of hun intermediairs kunnen ook zelf overeenkomsten opstellen en ter beoordeling voorleggen aan de Belastingdienst, bijvoorbeeld voor een bepaalde sector of beroepsgroep. 

Er zijn drie categorieën modelovereenkomsten.

De eerste is de al genoemde algemene overeenkomst, opgesteld door externe partijen, soms samen met de Belastingdienst. Hiermee zijn bijna alle arbeidsrelaties, waarbij geen sprake is van een dienstbetrekking, gedekt. 

De tweede categorie bestaat uit voorbeeldovereenkomsten voor bedrijfstakken en beroepsgroepen. Sectoren en belangenorganisaties kunnen deze voorleggen. Ze zijn bedoeld voor iedereen die volgens de voorwaarden van de betreffende branche of beroepsgroep werkt. 

Als derde is er nog de individuele overeenkomst. Individuele opdrachtgevers of opdrachtnemers kunnen deze voorleggen aan de Belastingdienst.

Er is vanuit verschillende hoeken kritiek op de nieuwe wet.

Belangenorganisaties en vakbonden zetten vraagtekens bij de Wet DBA. Zo wordt gevreesd dat de wet meer regeldruk met zich meebrengt in plaats van minder. 

Vakbond CNV is bang dat de Belastingdienst niet streng genoeg zal toezien op de modelovereenkomsten en waarschuwt dat ze niet te makkelijk goedgekeurd moeten worden. De Stichting Zzp Nederland stipt aan dat veel zzp'ers in onzekerheid verkeren nu de VAR wordt afgeschaft. Ook is er volgens de belangenorganisatie sprake van een gebrek aan informatie over de werkwijze.

ITNL heeft de goedgekeurde overeenkomsten klaarliggen voor gebruik, we willen alleen eerst even kijken wat de Jurisprudentie omtrent dit onderwerp gaat zijn. We hebben inmiddels evenzoveel verschillende oplossingen als meningen gehoord en niemand schijnt precies te weten hoe het zit. Kortom, geen stress